Secara amnya, empayar Byzantium ialah sebuah teokrasi; pemerintahan diketuai oleh Tuhan melalui maharaja dan fahaman-fahaman politik banyak dipengaruhi ajaran Kristian.[3] Maharaja Empayar Byzantium ialah pemerintah mutlak empayar dan kuasanya dikatakan bersifat kedewaan.[4] Pihak Senat tidak lagi memiliki kuasa politik dan perundangan yang sebenar tetapi kekal sebagai majlis dengan ahli-ahli nominal. Pada akhir abad kelapan, sebuah pentadbiran awam bertumpukan mahkamah ditubuhkan sebagai usaha penumpuan kuasa di ibu kota. Theme, kawasan-kawasan pentadbiran tempatan pula diasaskan pada pertengahan abad ketujuh dan dikawal oleh seorang strategos yang mengetuai pentadbiran awam dan ketenteraan.[4]